Ciekawostki

Denary Sambora II

Sambor II był władcą ambitnym, który chciał odgrywać istotną rolę na terenie Pomorza Gdańskiego. Do aktywnego i skutecznego prowadzenia polityki potrzebował znacznej siły militarnej, sojuszników i przede wszystkim pieniędzy. Postanowił więc ... bić je we własnej mennicy.

Mennica Sambora II powstała na terenie zamku książęcego w Tczewie około 1250 roku. Według aktu potwierdzającego lokalizację Tczewa, rada miejska kontrolowała jakość wytwarzanych w niej monet, ale książę zachowywał nad nią swoje zwierzchnictwo. Było to dobre rozwiązanie, które pozwalało na utrzymanie jakości tczewskich denarów, które były znacznie lepsze od wytwarzanych w tym czasie denarów gdańskich. Mennica wytwarzała monety z cienkiej, srebrnej blaszki tzw. brakteaty. Używano do tego jednego tłoka i miękkiej podkładki. Na wszystkich z nich widniał gryf, herb Sambora II. Charakteryzowały się one tym, że były wypukłe i wizerunek gryfa był widoczny tylko z jednej strony - rewers monety stanowił negatyw stempla. Dotychczas odnaleziono cztery typu brakteatów Sambora II:

- z gryfem w pierścieniu zwróconym w prawo

- z gryfem w pierścieniu zwróconym w lewo

- z gryfem w tarczy trójkątnej

- z samym torsem gryfa umieszczonym w tarczy

Każdorazowo zmiana wizerunku na monecie była spowodowana chęcią zwiększania dochodów księcia, ponieważ przy każdej z nich zmniejszano nieco wagę brakteatu, zachowując tę samą wartość nominalną. Pozwalało to księciu wypuścić większą ilość monet z tej samej co poprzednio ilości srebra.

Mennica nie mogła funkcjonować bez mistrzów zajmujących się wytwarzaniem monet. Znamy z imienia dwóch tczewskich mincerzy: Hermana i pojawiającego się w dokumentach od 1305 roku Gerharda. Szczególnie pierwszy nich cieszył się wielkim poważaniem zarówno Sambora II jaki i władającego po nim Tczewem Mściwoj II, który nie tylko potwierdził nadanie ziemi przez poprzedniego księcia, ale obdarował go wsią Brzuśce.

Brakteaty z wizerunkiem gryfa bito w latach 1250 -1271, potem zostały wyparte przez symbole lwa i orła, którego używał Mściwój II pogromca Sambora II. Mennica funkcjonowała jeszcze przez kilkadziesiąt lat, możliwe że do czasu zajęcia miasta przez zakon Krzyżacki w 1308 roku, kiedy to prawdopodobnie spłonęła razem z zamkiem.


fb2