Świadectwem bogatej historii miasta są budynki i budowle miejskie. Prezentują różne formy i style architektoniczne, cieszą bogactwem detali, dlatego warto im się przyjrzeć bliżej i poznać ich dzieje.

Wieża ciśnień

Została zaprojektowana w 1905 r. w pracowni Davida Grove, włączono ją do eksploatacji w latach 1906 - 1907. Budynek ma ponad 40 metrów wysokości, skrywa stalowy, nitowany zbiornik o pojemność 400 m. sześć., do którego była pompowana woda z ujęcia w Parku Miejskim. Wieża Ciśnień została wyłączona z eksploatacji w 1983 r. i przekazana miastu trzy lata później. Od tego czasu była użytkowana w różnych celach, obecnie jest siedzibą Bractwa Kurkowego. Jej olbrzymi potencjał cały czas czeka na pełne wykorzystanie.

Łazienki Miejskie

Łazienki miejskie powstały z prywatnych środków radcy sanitarnego Hermanna Schefflera, wieloletniego lekarza tczewskich kolejarzy. Obiekt wybudowano w latach 1911-12 kosztem 134 tys. marek. Dla uczczenia fundatora łazienki nazwano jego imieniem, a w holu umieszczono mosiężną tablicę informacyjną o tym fakcie. Łazienki imienia H. Schefflera pełniły funkcje sanitarną i były także kompleksem wypoczynkowym dla mieszkańców. Mieściły się tam: rzymska łaźnia parowa, basen kąpielowy na 6-8 osób, trzy kabiny kąpielowe z wannami pierwszej klasy i osiem z wannami drugiej klasy, prysznice, kabiny wypoczynkowe, gabinety zabiegów termicznych: błotnych, elektrycznych, masaże. Obiekt działał także w latach międzywojennych i PRLu. Do niedawna mieściła się w nim siedziba Starosty Tczewskiego. Obecnie budynek znajduje się w rękach prywatnych.

Budynek poczty

Pierwszy urząd pocztowy otwarto w 1765 r. w kamienicach przy ul. Krótkiej 19 i 20. Po 1771 r. została przeniesiona do budynku na rynku, a około 1800 r. trafiła w pobliże Bramy Wysokiej przy ul. Pocztowej (obecnie J. Dąbrowskiego). Ostatecznie urząd przeniósł się w dzisiejsze miejsce w 1850 r., a w 1905 r. zbudowano według projektu architekta Karola Hempla obecny, neogotycki gmach poczty głównej. Sfinansowany z kontrybucji nałożonej na Francję przez Prusy po wojnie z 1871 roku.

Hala Miejska

Dawna Hala Miejska powstała w 1911 r. jako miejsce spotkań i wydarzeń kulturalnych. W okresie międzywojennym funkcjonowało w niej kino, kręgielnia oraz kawiarnia. Po zniszczeniach wojennych została odbudowana w 1948 r. i jako Dom Kultury Kolejarza pełnił rolę domu kultury, siedziby sekcji zainteresowań oraz posiadał własną bibliotekę. W 1995 r. połączył się z Tczewskim Domem Kultury w Tczewskie Centrum Kultury, które wprowadziło się po kapitalnym remoncie w 2002 r. Obecnie jest siedzibą Centrum Kultury i Sztuki.

Urząd Miejski

Zbudowany w stylu neogotyckim budynek powstał na miejscu zniszczonego przez pożar w 1887 r. Hotelu Gdańskiego. Oddano go do użytku w 1908 r. jako siedzibę władz powołanego w tym samym czasie powiatu tczewskiego. Swoją funkcję pełnił przez okres pruski, II RP, okupacji i PRL aż do 1975 r. kiedy to reforma administracji zniosła powiaty. Został siedzibą Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, by po 1990 r. stać się siedzibą Urzędu Miejskiego.

Ratusz

Ratusz zbudowany w XIV wieku, usytuowany był na staromiejskim Rynku w ścisłym centrum średniowiecznego Tczewa. Spełniał funkcję miejsca spotkań rady miasta i mieszczan, a także był miejscem handlu. Zbierał się w nim także sąd, a w jego pobliżu stał pręgierz służący do wykonywania lżejszych kar. Pierwotnie w formie trójskrzydłowego budynku z podwórzem, poważnie uszkodzony w 1433, całkowicie zniszczony podczas wielkiego pożaru Tczewa w 1577 roku. Odbudowany około 1580 roku w zmienionej formie pełnił już tylko rolę budynku administracji miejskiej. Spłonął w 1916 roku, nie został już odbudowany. Jedynym śladem świadczącym o istnieniu tczewskiego ratusza jest zarys budynku odwzorowany z płytek na obecnym pl. Hallera.

Nie widzisz dokumentu? Kliknij

Kościół św. Józefa

Kościół został zaprojektowany przez Stefana Cybichowskiego. Wzorowany był na bazylice św. Franciszka w Asyżu. Poświęcenia kamienia węgielnego (29 maja 1932 r.) i konsekracji (1 czerwca 1936 r.) dokonał biskup diecezji chełmińskiej ks. Stanisław Okoniewski. Kościół może pomieścić 3500 wiernych. Ze swoją wysoką na 44 metry wieżą do dziś góruje ponad Tczewem.

Szpital przy ul. 30 Stycznia

Działający przez kilkaset lat (XIV - XX w.) szpital św. Jerzego kilkukrotnie zmieniał lokalizację, z pierwotnej na terenie obecnego Parku Kopernika aż do ostatecznej w budynku przy ul. Wodnej (obecnie Zespół Szkół Katolickich). W latach 1884-1945 istniał także szpital św. Wincentego przy ul. ks. Ściegiennego, prowadzony przez siostry zakonne. Obecny szpital przy ul. 30 Stycznia powstał w 1895 r. jako szpital joannicki. Posiada również oddziały przy ul. Paderewskiego w dawnym domu starców z początku XX w.

Amfiteatr
Amfiteatr w Parku Miejskim zbudowano w 1975 r. w związku z odbywającymi się w Tczewie III Wojewódzkimi Igrzyskami Młodzieży Szkolnej. Koszt budowy wyniósł 360 tys. ówczesnych złotych, obiekt posiadał 2,5 tysiąca miejsc siedzących. Pierwsza zorganizowana w nim impreza związana była z otwarciem wspomnianych igrzysk 1 czerwca 1975 r. Zadaszenie nad sceną, podobnie jak ogrodzenie pojawiło się później. 29 czerwca 2012 r. amfiteatr otrzymał imię Grzegorza Ciechowskiego.

Basen
Pływalnia kryta, oddana do użytku w 1973 r., była kompleksem posiadającym basen pływacki o wymiarach 25 x 12,5 m, brodzik dla dzieci (mały basen), basen kajakowy, basen żeglarski i kawiarnię. W 2010 r. dokonano gruntownej modernizacji basenu pływackiego, zmniejszając jego maksymalną głębokość z 3,5 do 1,8 m. W 1998 r. w pobliżu pływalni zostały uruchomione baseny odkryte.

Stary dworzec

Utrzymany w stylu neogotyckim budynek dworca, znajdujący się w pobliżu mostów, został wzniesiony w latach 1856 - 1857. Podobnie jak bramy i wieże mostu, zbudowany był z żółtej klinkierowej cegły pochodzącej z cegielni w Knybawie. Z sali poczekalni, zakończonej półokrągłą przeszkloną ścianą, rozpościerał się panoramiczny widok na most i Wisłę. Dworzec tczewski, jeden z najpiękniejszych na Pomorzu, istniał do końca II WŚ. Po pożarze w marcu 1945 r. nie został odbudowany, a jego ruiny rozebrano w połowie lat 50.