Przestrzeń miejska

Rodzinne Ogrody Działkowe

Zieleń spełnia bardzo ważną rolę dla prawidłowego funkcjonowania miasta. Czyni środowisko bardziej przyjaznym dla człowieka, oczyszcza i odpyla powietrze, reguluje wilgotność i tłumi hałas. Niestety Tczew i jego najbliższe okolice są pozbawione większych kompleksów leśnych, a zieleń parkowa, cmentarna i pozostała zajmuje jedynie 25 ha, co daje zaledwie 3,5 m ² na jednego mieszkańca. Doskonałym uzupełnieniem niedoboru zieleni w naszym mieście są Rodzinne Ogrody Działkowe. Obejmują one 11 ogrodów z miasta Tczewa oraz jeden w Lubiszewie, zajmują łączną powierzchnię 152 ha podzieloną na 3500 działek. Poniżej prezentujemy ich historię.

R.O.D im. Kasprowicza

Najstarszy ogród działkowy w Tczewie, założony 2 marca 1911 roku. Pierwotnie obejmował 1,8 ha, podzielony na 64 działki. 2 maja 1928 r. opracowano i przyjęto Statut Towarzystwa Ogrodów Familijnych z siedzibą w Tczewie. W czasie okupacji działki odebrano Polakom i przyznano Niemcom, powiększono również ogród o 31 działek o łącznej powierzchni 1 ha. W latach 40tych powiększono obszar kosztem dawnego terenu strzelnicy. W 1954 r. pojawiła się nazwa Towarzystwo Ogrodów Działkowych im. Jana Kasprowicza w Tczewie, ogród otrzymał w 1956 od Zarządu Miasta około 8,25 ha gruntów. W 1960 r. otwarcie domu socjalnego wykonanego pracą społeczną działkowców. W latach 1970-1972 r. w związku z rozbudową Pomorskiej Fabryki Gazomierzy zmniejszono powierzchni ogrodu o około 3 ha i osiągnęła ona ostatecznie 20,55 ha podzielonych na 412 działek.

ROD im. M. Kopernika

Ogrody im. M. Kopernika założono w 1935 roku. W 1936 roku władze miasta przekazały 3,8 ha ziemi przy dawnej szosie gdańskiej (obecna część ogrodów 1 i 2), które podzielono na 82 działki. Pierwsze zebranie członków odbyło się w Warsztatach Taboru Kolejowego w Tczewie, wybrano zarząd w składzie: przewodniczący Witalis Witkowski, sekretarz Jan Gajewski, skarbnik Cyryl Prabucki. W latach1937 – 1938 rozpoczęto praca, dzięki wsparciu D.O.K.P w Gdańsku (działkowcy byli pracownikami węzła kolejowego w Tczewie), która przydzieliła bezpłatnie siatkę ogrodzeniową na zewnętrzne ogrodzenie, rury do wody oraz po 3 szt. drzewek na każdą działkę.Po II wojnie światowej, w roku 1946 zorganizowano spotkanie byłych członków, podczas którego wybrano przewodniczącego Cyryla Przechowskiego.W 1948 roku w związku z budową szlaku komunikacyjnego do Gdańska (droga E-16, obecnie droga krajowa nr 91) zlikwidowano 2 ha działek.W roku 1950 decyzją władz miasta Tczewa zostaje założony ogród nr 3, przy kościele św. Józefa (Nowe Miasto), który został zlikwidowany w 1972 roku. W zamian przydzielono teren w dzielnicy Suchostrzygi. 13 czerwca 1971 r. powstała pierwsza świetlica – dom gospodarczy, którego rolę pełnił wagon kolejowy. W 1984 roku, przy pomocy D.O.K.P. i wydatnym udziale działkowców zbudowano murowaną świetlicę, którą stopniowo w miarę możliwości modernizowano. Obecnie, na terenie ogrodów nr 1, 2, 3, 4, 5 są obecnie 434 działki.

R.O.D. im. H. Sienkiewicza

W dniu 22 marca 1950 r. dokonano protokolarnego przekazania gruntów o obszarze 17 ha, położonych po wschodniej stronie szosy z Tczewa do Bałdowa, na potrzeby nowego ogrodu działkowego. 31 maja 1950 r. odbyło się zebranie organizacyjne, na którym wybrano Zarząd Ogrodu w składzie: przewodniczący Wiktor Schmidt, sekretarz Marian Wiśniewski, skarbnik Julian Dembowski, gospodarz Władysław Gabryszak oraz członkowie Balda, Brejski i Trawicki. Podjęto również uchwałę o wyłączeniu ogrodu im. H. Sienkiewicza spod zarządu POD im. Jana Kasprowicza z dniem 15 czerwca 1950 r. W 1951 r. rozpoczęto prace ogrodzeniowe ogrodu, które zakończono 1959 r. W 1952 rozpoczęto budowę rurociągu sieci wodociągowej, którą zakończono 1960 r. W 1987 r. Zarząd POD im. 1 Maja przyległy (26 działek) do ogrodu H. Sienkiewicza wystąpił z wnioskiem o przyłączenie, ponieważ dotychczasowy zakład opiekuńczy „Predom Metrix” wypowiedział patronat. Po przyłączeniu ogrodu 1 Maja do ogrodu H. Sienkiewicza powierzchnia ogrodu wzrosła do 21 ha. Plany na najbliższe lata obejmują modernizację świetlicy, kompleksową wymianę rur wodnych na głównych alejach, wymiana bram wejściowych i utwardzenie terenu przy bramach.

R.O.D. im. Obrońców Poczty Polskiej.

W roku 1954, Obwodowy Urząd Pocztowo - Telekomunikacyjny Tczew podjął decyzję o zorganizowaniu Zakładowych Ogródków Działkowych. Uzgodniono, że Zakładowe Ogródki Działkowe im. Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku przy OUPT Tczew zostaną zlokalizowane w sąsiedztwie istniejącego już ogrodu im. Kasprowicza przy ulicy Targowej. We wrześniu 1954r. dokonano przydziału pierwszych 54 działek i wybrano zarząd w składzie: Tadeusz Twarowski, Melania Kaczmarek i Tadeusz Kozłowski. W 1974r. Zakłady Zmechanizowanego Sprzętu Gospodarstwa Domowego „Predom-Metrix", w sąsiedztwie których zlokalizowane były działki, wystąpiły z wnioskiem o ich likwidację, celem zaspokojenia potrzeb na rozbudowę fabryki. 6 lutego 1975r. ogród uległ likwidacji z przeniesieniem na nowo przydzielony teren na Suchostrzygach przy ulicy Działkowej. Od 1975r. POD im. Obrońców Poczty Polskiej obejmują teren o powierzchni 2,67 ha.

R.O.D. „Kolejarz”

Ogród został założony 13 czerwca 1954 r., obejmował pierwotnie 10 hektarów. Otwarcie nastąpiło w 1955 r. pod nazwą Pracowniczy Ogród Działkowy P.K.P. im. Marcelego Nowotki. Pierwszym prezesem został p. Konczewski, który zakończył swoją kadencję w 1970 r. Jego następcami byli: p. Mikołajek, Kulwicki, Zwara, Lewandowski. W wyniku transformacji ustrojowej nazwa została zmieniona na Pracowniczy Ogród Działkowy „Kolejarz”, a następnie na Rodzinny Ogród Działkowy „Kolejarz”, która funkcjonuje do dnia dzisiejszego.

R.O.D. im. ks. SAMBORA II

Decyzją władz miasta w 1966 roku ówczesne zakłady pracy działające na terenie Tczewa otrzymały teren na stworzenie Międzyzakładowego Pracowniczego Ogrodu Działkowego. Zakłady pracy przejmowały przeznaczone grunty, a ich organizacje związkowe zajęły się organizacją ogrodu. Ogółem ogród zajmował powierzchnię 8,25 hektara (teren użytkowy 6,42 hektara), który podzielono na 211 działek o średniej powierzchni 304 m2. Pierwszą inwestycją było założenie sieci wodociągowej i podłączenie jej w 1973 roku do sieci miejskiej, a następnie ogrodzenie zewnętrzne ogrodu. Kolejna inicjatywa to budowa obiektu socjalnego o nazwie "Klub Działkowca", rozpoczęta w 1974 roku, zakończona oddaniem do użytkowania w 1979 r. Było to możliwe dzięki zaangażowaniu działkowców oraz znacznej pomocy Rady Miejskiej Tczewa, Fabryki Przekładni Samochodowych czy Tczewskiej Stoczni Rzecznej. Dla usprawnienia działalności ogrodu powołano Międzyzakładowy Pracowniczy Ogród Działkowy przy FPS"POLMO" Tczew, by w 1981 roku zmienić nazwę na Pracowniczy Ogród Działkowy im. 30-lecia PRL i tym samym wejść w struktury Polskiego Związku Działkowców. W 1991 roku w wyniku przeprowadzonego plebiscytu wśród działkowców, wybrano na patrona ogrodu założyciela miasta Tczewa księcia Sambora II. W najbliższej przyszłości będą podejmowane działania zmierzające nie tylko do modernizacji infrastrukturyogrodu, ale również edukacji dla najmłodszych.

R.O.D. Wiosna

Ogród założono 16 maja 1975 roku, posiada obecnie 128 działek o łącznej powierzchni 4,81 ha. Od 18 maja 1988r. do 21 kwietnia 2006r. prezesem był Henryk Narbutt, następnie do 2009 r Tadeusz Woś, a od 18 kwietnia 2009r do chwili obecnej prezesem jest Jolanta Szczybura. W 2009 r zrealizowano założenie instalacji elektrycznej.

R.O.D im. Władysława Sikorskiego

10 kwietnia 1979 roku przekazano Krajowej Radzie Pracowniczych Ogrodów Działkowych teren przy ul. Czatkowskiej w Tczewie o powierzchni 18,39 ha. Został on następnie oddany w zarząd Międzyzakładowemu Zarządowi POD im. XXX- Lecia PRL przy Fabryce Przekładni Samochodowych "POLMO" w Tczewie. W kwietniu 1981 roku podjęto uchwałę o rozdzieleniu ogrodów na dwie samodzielne jednostki, dla nowej przyjęto nazwę Pracowniczy Ogród Działkowy im. Władysława Sikorskiego. Pierwszym przewodniczącym samodzielnego ogrodu została Pani Jadwiga Murawska. W 1984 roku doprowadzono prąd, a w 1987 uruchomiono pompę głębinową. Równolegle z wymienionymi działaniami prowadzono prace przy wieloetapowym grodzeniu ogrodu, które zakończono w 1985 roku. W lipcu 1987 ogród otrzymał zgodę na budowę budynku socjalno-gospodarczego, którego odbiór nastąpił w październiku 1999 r. Najbliższe plany obejmują naprawienie ogrodzenia zewnętrznego ogrodu oraz malowanie bram i barierek w alejkach, przegląd, naprawa oraz konserwacja sieci energetycznej ogrodu oraz prowadzenie innych prac bieżących niezbędnych w utrzymaniu funkcjonowania ogrodu.

R.O.D. Malinowo

W roku 1982 pracownicy Kombinatu Malinowo otrzymali działki pracownicze, które stworzyły POD Malinowo. Pierwszym prezesem nowego ogrodu został Stanisław Cieślik. Teren został ogrodzony, wybudowano własne ujęcie wody oraz podłączono do część działek energię elektryczną. W 1990 kombinat przekazał ogród liczący 282 działek Polskiemu Związkowi Działkowców. Plany na najbliższy okres obejmują modernizację przepompowni wody i doprowadzenie prądu do wszystkich alejek. W dalszej perspektywie planowana jest budowa świetlicy.

R.O.D. im. Nad Wisłą 

Decyzją Prezydenta Miasta Tczewa z dnia 20 kwietnia 1983 roku przekazano w użytkowanie wieczyste Polskiemu Związkowi Działkowców grunty o powierzchni 18,51 ha, na których wydzielono 465 działek o powierzchni od 300 do 500 m². Podczas pierwszego zebranie zarządu, które odbyło się 5 maja 1983 r., wybrano prezesa Henryka Muchę. W czerwcu 1988 r. oddano do eksploatacji magistralę wodną, z własnym ujęciem wody gruntowej włączenie z hydrofornią, a w październiku podłączono energię elektryczną. Najważniejszą inwestycją lat 90tych była budowa Domu Działkowca. Rozpoczęto ją w 1993 roku, a 17 czerwca 2002 r. przekazano do użytku cały lokal. W Domu Działkowca odbywają się różne uroczystości, m.in. wesela, przyjęcia, jubileusze oraz konferencje i szkolenia związkowe. Plany działalności na najbliższe lata obejmują aktywny udział w organizacji stoiska wystawowego na dożynkach oraz aktywne uczestnictwo w uroczystościach państwowych i regionalnych, organizowanych przez samorządy lokalne i związkowe.

R.O.D im. W. Witosa.

20 stycznia 1983 przy ul. Rokickiej powstał Pracowniczy Ogród Działkowy Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Tczewie, który podzielono na 126 działek dla pracowników WPK i pracowników zakładów bezpośrednio współpracujących. Pierwszym prezesem ogrodu został Kazimierz Leszman. Przystąpiono do budowy ogrodzenia ogrodu wraz z bramami wjazdowymi i furtkami oraz zaopatrzenia działek w instalację wodną. 28 września 1983r. na posiedzeniu zarządu podjęto uchwałę o wyborze patrona ogrodu, którym został Wincenty Witos. We wrześniu 1988 roku podjęto decyzję o założeniu instalacji elektrycznej. W 2006 roku zgodnie z Uchwałą Rady na zebraniu sprawozdawczym nastąpiło przyłączenie powstałego w maju 1981 Ogrodu im. 40-leci LWP (potem im. KIP) do ogrodu im. W. Witosa. Obecnie Ogród liczy 173 działki o powierzchni 6.56 h. Plany na najbliższy czas zakładają odnowienie i naprawę bram i furtek, uzupełnienie żywopłotu od strony zewnętrznej ogrodzenia, wymianę instalacji wodnej oraz zorganizowanie na terenie ogrodu edukacyjnych imprez dla dzieci.

R.O.D. im. Sambora w Lubiszewie

Ogrody działkowe w Lubiszewie powstały w 1967 r. i obejmowały pierwotnie powierzchnię ok 2,5 ha. Dzięki przekazaniu przez Urząd Gminy w Tczewie nowych terenów osiągnął obszar 6,3 ha podzielonych na 126 użytkowników. Podjęto wówczas decyzję o wybudowaniu świetlicy - miejsca spotkań i zebrań. Działkowcy z własnych środków wykonali również zewnętrzne ogrodzenie. Ogród został przyłączony do sieci elektrycznej i wodociągowej. Pod koniec września 1996r. R.O.D. w Lubiszewie uzyskał prawo do wieczystego użytkowania. Plany na najbliższe lata obejmują wykonanie monitoringu, modernizacja alejek wewnętrznych, częściową wymianę ogrodzenia zewnętrznego oraz zwiększyć ilość budek lęgowych dla ptaków.

Przez 25 lat istniał również Wojskowy Ogród Działkowy im. 40-lecia LWP. Powstał on w maju 1981 r. na terenie przekazanym przez miasto za oddanie przez wojsko terenu poligonowego na Górkach Zachodnich pod zbiornik wyrównawczy. W pierwszym roku po wymierzeniu działek, w drodze losowania przydzielono chętnym żołnierzom zawodowym i pracownikom cywilnym wojska poszczególne 47 działek. Pierwszym prezesem został Mieczysław Brykarczyk, po nim Kazimierz Ogrodowski i Krzysztof Łosin. W roku 1982 rozpoczęto starania o włączenie ogrodu w struktury PZD. W latach 90-tych teren WOD przekazał do miasta. Decyzją Walnego Zebrania w 2006 r., jednogłośnie postanowiono połączyć Wojskowy Ogród Działkowy im. KIP z ROD im. W. Witosa.

 

fb2