Ludzie

Karczykowski Ryszard - artysta operowy

Urodzony w 1949 r. w Tczewie. Wybitny polski tenor, artysta operowy. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Gdańsku u Haliny Mickiewiczówny. W 1977 ukończył reżyserię muzyczną w Musikhochschule Hanns Eisler w Berlinie.

Był solistą kolejno: Teatru Muzycznego w Szczecinie (1965-69), Landestheater w Dessau (1969-74), opery w Lipsku (1974-76), opery w Dreźnie (1977), Covent Garden w Londynie (od 1977), opery we Frankfurcie nad Menem (od 1977), Staatsoper oraz Volksoper w Wiedniu (od 1979), Deutsche Oper w Berlinie (od 1980).

Przełomem dla jego kariery stał się występ w operze Giuseppe Verdiego "Traviata" podczas Festiwalu Aix-en-Provence w 1976 oraz w roli Alfreda na premierze "Zemsty nietoperza" Johanna Straussa (obok Kiri Te Kanawy i Hermanna Preya pod dyrekcją Zubina Mehty) w Covent Garden w 1977. Od tego czasu śpiewał w operach i salach koncertowych Europy, Azji i obu Ameryk, razem z najwybitniejszymi solistami, m.in. z Ileaną Cotrubas, Agnes Baltsa, Sylvią Sass, Placido Domingo.

Ryszard Karczykowski był znakomitym wykonawcą takich partii operowych, jak m.in. Alva w "Lulu" Albana Berga, Lenski w "Eugeniuszu Onieginie" Piotra Czajkowskiego, Edgaro w "Łucji z Lammermoor" i Nemorino w "Napoju miłosnym" Gaetano Donizettiego, Ferrando w "Così fan tutte", Tamino w "Czarodziejskim flecie" i Belmonte w "Uprowadzeniu z seraju" Wolfganga Amadeusa Mozarta, Rudolf w "Cyganerii", Rinuccio w "Giannim Schicchim" i Cavaradossi w "Tosce" Giacomo Pucciniego, Alfred i Eisenstein w "Zemście nietoperza" Straussa, Matteo w "Arabelli" Richarda Straussa, Riccardo w "Balu maskowym", Fenton w "Falstaffie", Książę w "Rigoletcie" i Alfredo w "Traviacie" Verdiego. Ponadto śpiewał czołowe partie tenorowe w operach Ferruccio Busoniego, Friedricha von Flotowa, Josepha Haydna, Alberta Lortzinga, Stanisława Moniuszki, Jacquesa Offenbacha, Sergiusza Prokofiewa, Gioachino Rossiniego, Arnolda Schönberga, Bedřicha Smetany i Dmitrija Szostakowicza. Jego wszechstronny repertuar obejmował nie tylko opery, ale również operetki, oratoria, muzykę sakralną i pieśni.

Nagrywa dla rozgłośni radiowych i telewizyjnych w Polsce oraz za granicą. Dokonał wielu nagrań płytowych z najlepszymi orkiestrami i wybitnymi dyrygentami, głównie dla firmy Decca (m.in. III Symfonię "Pieśń o nocy" Karola Szymanowskiego z Detroit Symphony Orchestra pod dyrekcją Antala Doratiego, "Poematy" op. 79 Szostakowicza z Concertgebouw Orchester pod batutą Bernarda Haitinka i "Dzwony" op. 35 Sergiusza Rachmaninowa pod dyrekcją Władimira Aszkenaziego), dla Polskich Nagrań (m.in. "Arie operowe" z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i Telewizji pod batutą Antoniego Wita, "The Best of R. K." z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i Telewizji pod dyrekcją Wita oraz Chórem i Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej pod batutą Stefana Stuligrosza), dla BBC wykonał partię Alvy w kompletnym nagraniu płytowym "Lulu" Berga z Covent Garden Orchestra pod dyrekcją Sir Colina Davisa, a także dla firm: Denon, Camerata, ORF, RAI i ZDF.

Ryszard Karczykowski od 1982 zajmuje się działalnością pedagogiczną. Jest profesorem klas śpiewu w Akademii Muzycznej w Krakowie i Warszawie. Prowadzi też kursy mistrzowskie w wielu krajach Europy i w Japonii oraz zasiada w jury międzynarodowych konkursów wokalnych. Od kilku lat zajmuje się także reżyserią muzyczną.

W latach 2003-2006 był dyrektorem artystycznym Opery Krakowskiej, od 2006 do 2008 pełnił tę samą funkcję w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie.

Ryszard Karczykowski w 1980 otrzymał prestiżowy tytuł "Kammersänger", w 1992 tytuł doktora honoris causa London Institute for Applied Research, w 1998 z rąk Prezydenta RP tytuł naukowy profesora sztuk muzycznych. W 2002 został odznaczony Krzyżem Zasługi I Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, przyznany przez prezydenta Johannesa Raua.

(Autor: Małgorzata Kosińska, Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, luty 2003.)

fb2