Cmentarze żydowskie

[zet48]

...mniej więcej w jakim okresie, w jakich latach?

[treviss]

...przed sprowadzeniem się Żydów do miasta w XIX wieku.

[zet48]

Tam były tylko pola więc to chyba niemożliwe ...nikt też nie wspomniał budując boisko czy okoliczne domy że trafił na ludzkie kości

[treviss]

Informacje te usłyszałem od pewnego nauczyciela historii i nie wydaje mi się by rzucał niepotwierdzone informacje. Należy to zbadac dokładniej.

[zet48]

Informacje te usłyszałem od pewnego nauczyciela historii i nie wydaje mi się by rzucał niepotwierdzone informacje. Należy to zbadac dokładniej.

Poproś nauczyciela o źródło informacji

[treviss]

nie za bardzo mam z nim kontakt bo skończyłem liceum jakieś trzy lata temu.
Może ktoś uczęszcza do Curie to mógłby spytać profesora Adama S.

[Jadzia]

Znalezione
"TCZEW
Żydzi przybywali do miasta przypuszczalnie już w drugiej połowie XV wieku. Jednakże, podobnie jak i w innych miastach pomorskich, nie mieli tu oni prawa stałego pobytu. Miejscem osiedlenia stał się położony blisko Tczewa folwark Czyżykowo. Folwark ten należał do biskupstwa włocławskiego. Żydzi mogli także osiąść w pobliskich wsiach będących po roku 1466 własnością starostów tczewskich oraz cystersów pelplińkich. Zezwolenie na pobyt w mieście uzyskała ludność żydowska dopiero w roku 1772. W latach osiemdziesiątych miała ona dom modlitwy połączony ze szkołą i nie istniejący już cmentarz; na jego miejscu jest teraz stadion sportowy. W roku 1835 gmina otrzymała synagogę, zbudowaną przy odchodzącej od rynku ulicy Podgórnej. Świątynię tę rozebrali naziści w roku 1939. Dziś na jej miejscu jest pusty plac używany jako parking.
    Oprócz cmentarza w Czyżykowie gmina tczewska miała jeszcze dwie inne nekropolie.
Jedna, założona w XIX wieku, znajduje się przy granicy miasta i wsi Bałdowo. Nekropolia ta ma kształt kurhanu o powierzchni 0,23 ha, porośniętego krzewami. Od północy i zachodu kurhan otacza rów. Z dawnego miejsca grzebalnego zachowały się tylko ślady rzędowo ułożonych grobów oraz dwie macewy.
    Druga nekropolia była przy zachodnim krańcu miasta, przy dzisiejszej ulicy Wojska Polskiego. Założono ją być może w obecnym stuleciu, około roku 1925, gdy ludność żydowska wzrosła liczebnie wskutek przybycia do miasta Żydów z Łodzi. Według wersji ustnej mieszkańców Tczewa nekropolia ta nie była w ogóle używana. Do naszych czasów zachował się z cmentarza plac wielkości 0,30 ha z aleją kasztanową. Na jego obrzeżu zbudowano po roku 1945 stację CPN i Pogotowie Ratunkowe."
http://www.fodz.pl/PP/download/SYNAGOGI" onclick="window.open(this.href);return false; ... %83SKU.doc

[zet48]

Więc może tu też chodzić o stadion na Czyżykowie czyli na ulicy Ceglarskiej

[Jadzia]

Tutaj inny link, potwierdzający: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/tcz... t=1#dict_1
No, masz rację. Nie wiadomo o jaki stadion może chodzić. Skoro osiedlili się na Czyżykowie, to raczej ten na Ceglarskiej byłby bardziej "trafiony".


Oj, jednak chodzi o Bałdowską:
" ...i nie istniejący już cmentarz położony w pobliżu dzisiejszego stadionu sportowego przy ul. Bałdowskiej."

[zet48]

Ja mam takie info

"Jak podaje „Encyclopedia of Jewish Life before and during the Holocaust”, żydowscy kupcy byli obecni Tczewie już w XV wieku, jednak zezwolenie na osiedlenie się w mieście otrzymali dopiero po 1772 roku. Podstawą utrzymania większości pierwszych tczewskich Żydów był handel zbożem i skórami. W 1835 roku w mieście powstała synagoga. W 1887 roku społeczność wyznawców judaizmu w Tczewie liczyła 515 osób, przy ogólnej liczbie około jedenastu tysięcy wszystkich mieszkańców. Przełom XIX i XX w. przyniósł masową emigrację ludności żydowskiej. Wielu Żydów opuściło swój rodzinny sztetl i wyjechało między innymi do Ameryki w poszukiwaniu lepszej przyszłości. W 1939 roku w mieście pozostało już tylko kilkanaście osób pochodzenia żydowskiego. Większość z nich została zgładzona przez nazistów w pierwszych dniach po wybuchu II wojny światowej.

Cmentarz gminy żydowskiej w Tczewie został założony przy ul. Bałdowskiej, pomiędzy miastem a wsią Bałdowo. Podobnie jak inne takie miejsca, nekropolia została zniszczona podczas II wojny światowej, a proces dewastacji trwał także w latach późniejszych. Znikały kamienne płyty, zdarzały się przypadki plądrowania grobów w poszukiwaniu kosztowności. W 1992 r. teren cmentarza został sprzedany właścicielowi firmy Sokpol, Stanisławowi Mazurkowi, zezwalając na wzniesienie w tym miejscu wytwórni koncentratów owocowych. Na wieść o tej transakcji cmentarz odwiedzili Żydzi z Trójmiasta. Poniżej zamieszczamy fragmenty listu, jaki jeden z nich przesłał do Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie.: „Cmentarz to zarośnięty krzewami i drzewami pagórek, na którym znajduje się kilkadziesiąt (pod przysięgą!) macew w różnym stanie – stoją, leżą; całe, potrzaskane i połamane oraz szczątki. Jest to miejsce spotkań różnych elementów. Przewróciliśmy niektóre leżące płyty, które zachowały idealne napisy w języku hebrajskim (…) Na leżącej pod gruszą macewie dziewczyny odczytaliśmy datę urodzenia 1854 r. i datę śmierci 1872 r. Niektóre macewy stoją jak niedawno wmurowane, jedynie szczyty są odłamane. Niektóre groby są rozkopane”.

Dziś o cmentarzu żydowskich mieszkańców Tczewa przypomina lapidarium. W murze umieszczono fragmenty nagrobków oraz tablica z napisem w językach polskim i żydowskim: „Lev Hasharon. Tczew. Do czasu rozpoczęcia drugiej wojny światowej istniała w Tczewie gmina żydowska. Na tym wzgórzu w latach 1835 – 1939 znajdował się cmentarz gminy żydowskiej w Tczewie. Boże, ocal ich dusze”."