Kapliczki

[LukaszB]

Opis kapliczki steblewskiej może nam wyjaśnić genezę tego typu miejsc w naszym mieście:

Skrzyżowanie dróg, wjazd do wsi uchodziło dawniej za miejsce specjalne. Stanowiło bowiem granicę między światem cywilizowanym, kontrolowanym przez człowieka, a obcym, poddanym mocy diabła, demonów i czarownic. Tam właśnie na rozdrożu, grzebano często ludzi zmarłych śmiercią gwałtowną, bez pociechy religijnej, samobójców, poległych żołnierzy, ofiary mordu. Wierzono, że nocą po tych cmentarzach tułały się gromady potępionych duchów. Aby się przed nimi uchronić, najskuteczniejszym sposobem było wystawienie krzyża lub kapliczki. Krzyże i kapliczki przydrożne pojawiły się w Europie w średniowieczu. Były charakterystyczne dla obszaru zamieszkałego przez katolików, wszędzie tam, gdzie Kościół Rzymskokatolicki został wyparty przez reformację znikały z krajobrazu tych krajów i regionów. W niszach najdawniejszych kapliczek przydrożnych znajdowały się figury ukrzyżowanego lub frasobliwego Chrystusa, stąd też - podobnie jak same krzyże nazywano je „Bożymi Mękami". Dopiero w dobie kontrreformacji pojawiły się w nich wizerunki Matki Boskiej i Świętych, zwłaszcza Św. Jana Nepomucena.

[be-good]

Gdyby na ulicy Czyżykowskiej w miejscu dawnego krzyża/ kapliczki ktoś miał problemy z setkami duchów - oto wyjaśnienie skąd się wzięły :

ZSGNDRF.JPG (364 KiB) Przejrzano 7258 razy

ZSGNDRF.JPG (364 KiB) Przejrzano 7258 razy

ŹRÓDŁO: http://books.google.pl/books?id=nvoAAAA ... 's&f=false

To fragmenty książki pióra NAJPRAWDOPODOBNIEJ tego samego Dr Preussa, który pierwszy opisywał "Śliwińskie Dziecko": http://www.dawnytczew.pl/forum/viewtopi ... 4273#p4273" onclick="window.open(this.href);return false;

[zunia]

O kapliczce zbudowanej przez p. Frenchowiczów przeczytać można tu: http://www.dawnytczew.pl/index.php/pl/a ... ktura.html" onclick="window.open(this.href);return false;
i tu: http://tczew.naszemiasto.pl/archiwum/45 ... ,id,t.html" onclick="window.open(this.href);return false;

Była ona czczona przez okolicznych mieszkańców, którzy zbierali się przy niej na nabożeństwa majowe.

Tak wyglądała kapliczka, gdy znajdowała się jeszcze na Prątnicy:

Fot. Iwo Dylkiewicz

kapliczka a.jpg (149.6 KiB) Przejrzano 7207 razy

Fot. Iwo Dylkiewicz

kapliczka a.jpg (149.6 KiB) Przejrzano 7207 razy

A tak po przeprowadzce do parku na ul. Przemysława II:

Fot. Iwo Dylkiewicz

kapliczka b.jpg (175.18 KiB) Przejrzano 7207 razy

Fot. Iwo Dylkiewicz

kapliczka b.jpg (175.18 KiB) Przejrzano 7207 razy

[LukaszB]

Kapliczka przy ul. Czyżykowskiej wg. mapy geodezyjnej z 1881 to niewielki kwadracik przed budynkiem o obecnym numerze 102

[be-good]

W nawiązaniu do Bożej Męki z ulicy Skarszewskiej - jednak w 1911 roku wzięto się za jej odbudowę, choć w innym miejscu:

Gazeta Toruńska 17 sierpnia 1911, R. 47 nr 187.jpeg

GDZIE

W 1937 roku , " Boża Męka " stała w okolicach obecnego sklepu "Zielik" na Wojska Polskiego,miała ściankę w kształcie półkola.

Dotyczyło to:



Mogłabyś podać skąd pochodzi Twój dość dokładny opis kapliczki, a zwłaszcza jej datowanie?
Z góry dziękuję

[niespokojna66]

Od osoby z rodziny, która wtedy przebywała w Tczewie.Ewentualna różnica według mnie po weryfikacji, to rok na plus, czyli 1938.

[LukaszB]

Najmłodszą (?) tczewska kapliczką jest ta na dziedzińcu Fabryki Sztuk, poświęcona św. Katarzynie Aleksandryjskiej. Jej autorem jest nieżyjący już artysta ludowy z Barłożna Jerzy Kamiński. Więcej o tej inicjatywie znajdziemy w biuletynie informacyjnym NSZZ Solidarność w PEELKA.

Informacje otrzymałem od p. Adama Murawskiego

[Wałasz]

Ulica stworzona przez kapitalistę to obecna Piaskowa, więc Bożamęka była na miejscu obecnej jezdni. Ciekawe czy jej powstanie wiązało się z pobliskim miejscem straceń.

Do ludzi o nazwisku Klippel należało bardzo wiele posesji w tej okolicy,
widziałem w MBP plan, gdzie obrys tej kapliczki (tak mi się zdawało) zaznaczony był mniej więcej na działce Risto Cafe w jej pn - wsch rogu.

Na pewno nie Risto Cafe. Bardziej rację ma Łukasz, z tym że nie była ona stricte w miejscu drogi, tylko prawdopodobnie znajdowała się obrzeżu jezdni lub na terenie budynku rogowego Piaskowa 1. Wydaje się, że jej rozbiórka wynikała nie tylko z budowy bocznego odcinka Piaskowej, ale przede wszystkim likwidacji starej, idącej po skosie odnogi od ul. Skarszewskiej w kierunku płd.-zach. Na mapie z 1904 r. (w SIP) widać jeszcze fragment tego rozwidlenia z odnogą wspomnianej drogi polnej do Rokitek, gdzie na mapie fortyfikacji z 1817 r. zaznaczona jest kapliczka. Później nie ma już tego zupełnie tylko parcela pod budowę kamienicy, która powstała zresztą później, bo w latach 30.

W nawiązaniu do Bożej Męki z ulicy Skarszewskiej - jednak w 1911 roku wzięto się za jej odbudowę, choć w innym miejscu:

Gazeta Toruńska 17 sierpnia 1911, R. 47 nr 187.jpeg

GDZIE

W 1937 roku , " Boża Męka " stała w okolicach obecnego sklepu "Zielik" na Wojska Polskiego,miała ściankę w kształcie półkola.

To by się zgadzało, bo na miejscu posesji nr 14 i 14b (Zielik) znajdował się dawniej ogród w sąsiedztwie karczmy, gdzie miał zostać udostępniony grunt pod przenoszoną kapliczkę (por. viewtopic.php?t=1668#p26181). Widać to wyraźnie na załączonej wyżej mapie z 1909 r.