Synagoga i tczewscy Żydzi
1. Treści i załączniki umieszczane w postach mogą być użyte w działalności Dawnego Tczewa przy zachowaniu dbałości o dane wrażliwe.
-
- Burmistrz
- Reakcje:
- Posty: 7995
- Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
- Lokalizacja: Tczew
- Podziękował;: 683 razy
- Otrzymał podziękowań: 562 razy
- Płeć:
- Kontakt:
Re: Synagoga i tczewscy Żydzi
- Ocena: 12.5%
-
- Burmistrz
- Reakcje:
- Posty: 7995
- Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
- Lokalizacja: Tczew
- Podziękował;: 683 razy
- Otrzymał podziękowań: 562 razy
- Płeć:
- Kontakt:
Re: Synagoga i tczewscy Żydzi
-
- Przybysz
- Reakcje:
- Posty: 18
- Rejestracja: 11 paź 2015, o 07:20
- Podziękował;: 13 razy
- Otrzymał podziękowań: 24 razy
- Kontakt:
Żydzi tczewscy w Berlinie
- Za ten post autor nadbrzeże3a otrzymał podziękowania (total 3):
- LukaszB (24 wrz 2020, o 16:34) • mirza3 (4 paź 2020, o 17:05) • piozykow (5 sty 2023, o 18:18)
- Ocena: 37.5%
-
- Burmistrz
- Reakcje:
- Posty: 7995
- Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
- Lokalizacja: Tczew
- Podziękował;: 683 razy
- Otrzymał podziękowań: 562 razy
- Płeć:
- Kontakt:
Re: Synagoga i tczewscy Żydzi
Szanowni Państwo, przygotowuję artykuł zatytułowany "Śladami Żydów w przedwojennym województwie pomorskim", gdzie zajmuję się również powiatem tczewskim. Czy mogłaby Państwa poprosić o kilka informacji, jak miasto Tczew i powiat pamiętają o niewielkiej społeczności żydowskiej, która w II RP zamieszkiwała miasto. Interesują mnie zarówno oba cmentarze, jak i synagoga. Informacje, na ten temat są bardzo skromne. Z poważaniem dr hab. Monika Tomkiewicz, BBH IPN Warszawa.
- Ocena: 12.5%
-
- Najemca
- Reakcje:
- Posty: 271
- Rejestracja: 15 lis 2012, o 08:51
- Podziękował;: 249 razy
- Otrzymał podziękowań: 322 razy
- Kontakt:
Re: Synagoga i tczewscy Żydzi
Niestety, póki co instytucja jest zamknięta dla osób prywatnych. Może w przypadku takich organizacji jak IPN będzie łatwiej. Dodałbym jeszcze, że oficjalna data założenia wspomnianego cmentarza "Żydowska Górka" na 1835 jest wyłącznie umowna. Przyjęto identyczny rok jak dla utworzenia tczewskiej gminy mojżeszowej. Tymczasem z dostępnych map dawnej wsi Czyżykowo wynikałoby, że cmentarz ten istniał już w 1827 r. Założony został najprawdopodobniej po 1802 r., choć nie wiadomo dokładnie kiedy.
Oprócz tego do wyjaśnienia byłby jeszcze domniemany cmentarz w okolicy stadionu, o którym mowa w tym wątku. Dodam, że zarówno ulica Ceglarska jak i Kusocińskiego to teren dawnej wsi Czyżykowy, natomiast z tego, co słyszałem, to podczas budowy domów jednorodzinnych na ul. Kusocińskiego natrafiano na ludzkie kości, więc bardziej prawdopodobne, że tam był ten cmentarz wcześniej.
- Ocena: 12.5%
-
- Burmistrz
- Reakcje:
- Posty: 7995
- Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
- Lokalizacja: Tczew
- Podziękował;: 683 razy
- Otrzymał podziękowań: 562 razy
- Płeć:
- Kontakt:
Re: Synagoga i tczewscy Żydzi
Więcej o sprawie Mortary na którą powołuje się artykuł https://pl.wikipedia.org/wiki/Edgardo_MortaraDirschau, 22 marca. (Komunikat prywatny) Nowa historia Mortary. Około pięć lat temu miejscowa Żydówka urodziła nieślubnego chłopca i adoptowała go na religię żydowską według obrządku żydowskiego. Wkrótce potem pozwała miejscowego chrześcijanina o alimenty. Po rozpatrzeniu sprawy miejscowy sędzia wydał zarządzenie, że dziecko powinno zostać odebrane opiekunowi żydowskiemu i ochrzczone przez miejscowego proboszcza ewangelickiego. Ja, jako funkcjonariusz sekty, i matka dziecka protestowaliśmy przeciwko temu w Sądzie Apelacyjnym w Marienwerder i czekamy na dalszą decyzję.*)
Schoenfeld, Kantor.
-
- Najemca
- Reakcje:
- Posty: 271
- Rejestracja: 15 lis 2012, o 08:51
- Podziękował;: 249 razy
- Otrzymał podziękowań: 322 razy
- Kontakt:
Re: Synagoga i tczewscy Żydzi
1. Powyższy fragment prasy z jakiego czasopisma pochodzi?
2. Synagoga mogła być albo w konstrukcji ryglowej (szkielet drewniany i cegła czyli mur pruski) albo szachulcowej (szkielet drewniany i wypełniacz, np. glina ze słomą lub mieszanka cegły palone i tzw. paca/peca czyli cegły surowe). Na podstawie różnych pocztówek i panoramy dość łatwo ten budynek odtworzyć. Nie jest on szczególnie skomplikowany architektonicznie, zwłaszcza że ma zwykły dwuspadowy dach.
3. Post, który został podlinkowany poniżej, odwołuje się do wystawy Bertholda Hellingratha, jednakże podany tam odnośnik nie jest już dostępny. Czy można prosić o źródło tego powiększonego obrazka? Czy jest gdzieś tu na Forum zamieszczony?
4. W moim poście z 7 lutego 2021 r. jest jednak błąd - sprawdziłem wersję mapy Czyżykowa z 1827 r. i wówczas nie był jeszcze zaznaczony na niej cmentarz "Żydowska Górka". Prawdopodobnie nastąpiło to zgodnie z pierwotnym przypuszczeniem ok. 1834 lub 1835 r., kiedy w mieście powstała synagoga, a grunty uprawne, pastwiska i łąki Tczewa oraz Czyżykowa zostały poddane procesowi komasacji gruntów w ramach którego wytyczono dla poszczególnych gospodarzy zupełnie nowe obszary dotychczasowych wąskich i długich pasów ziemi. Cmentarz żydowski znajdował się na terenie parceli majątku Zeisgendorf nr 3 i nie do końca jasny jest dla mnie jego status własnościowy. Wszystko wskazuje na to, że Żydzi go użytkowali, ale byli właścicielami tylko w połowie. Sytuacja ta zmieniła się wraz ze śmiercią Friedricha Augusta Schlesiera. Gmina mojżeszowa nabyła wtedy całość, ale żeby dokładnie sprawdzić konieczne będzie dojście do księgi wieczystej. Niestety, w inwentarzach sądowych, którymi dysponuję, nie ma akt gruntowych dla księgi gruntowej Czyżykowo Tom IV Karta 70, która dotyczyła tej nekropolii. Sama księga, jeśli nic się nie zmieniło, powinna być cały czas w archiwum tczewskiego Sądu Rejonowego.LukaszB pisze: ↑10 sie 2015, o 08:51 Dzięki rysunkowi Bertholda Hellingratha http://www.dawnytczew.pl/forum/viewtopi ... 716#p56716 i wzrokowi BG mamy kolejny fragment synagogi
I jeszcze dodam, że niestety w 1827 r. i starszych mapach nie zaznaczono cmentarza przy ul. Kusocińskiego, choć są relacje, że blisko skrzyżowania tej ulicy z Bałdowską ludzie odnajdywali resztki nagrobków.