Gnojewo
-
- Najemca
- Reakcje:
- Posty: 212
- Rejestracja: 4 maja 2011, o 19:05
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 1 raz
- Kontakt:
Gnojewo
Gnojewo, miejscowość położona w bezpośrednim sąsiedztwie drogi krajowej nr 22, mniej więcej w połowie odległości pomiędzy Tczewem a Malborkiem. W miejscowości tej znajduje się najstarszy, a na pewno jeden z najstarszych kościołów o konstrukcji szachulcowej w Polsce. Kościół w stanie ruiny i całkowitego rozpadu. Obecnie pod opieką Towarzystwa Opieki nad Zabytkami - kilka lat temu został zabezpieczony prowizorycznie dach, ostatnio podparto mury i obito dach papą, zabezpieczono okno i wejście - nie można wejść do środka. Kościół zaczął niszczeć po wojnie, kiedy to nowi osadnicy wsi zdecydowali, że do celów sakralnych wystarczy mniejszy, wcześniej ewangelicki kościół - tańszy w utrzymaniu. Od tego momentu XIV-wieczna budowla niszczała - w latach 70-tych była wykorzystywana jako magazyn nawozów sztucznych, później planowano całkowite zniszczenie budowli - przeszkodzili temu mieszkańcy wsi. Wokół kościoła znajdują się resztki cmentarza ewangelickiego, a na nim dwie, dobrze zachowane stele.
Co najsmutniejsze w tej historii - kościół tak naprawdę zniszczony został za przyzwoleniem, wiedzą i z udziałem ówczesnego Państwa (PGR'y były państwowe), a obecnie to właśnie Państwo Polskie, mimo wielkiego znaczenia zabytku nie tylko w skali regionu, ale i w skali Polski, a nawet Europy, nie jest szczególnie zainteresowane by ponieść koszty rekonstrukcji zabytku - nie wiem jak obecnie przedstawia się sytuacja świątyni, jednak wiele lat trwały zabiegi i interwencje w różnych instytucjach, na różnych szczeblach, by chociaż zabezpieczyć dach kościoła oraz mury, by nie postępowała dalsza degradacja, która niechybnie doprowadziłaby do zawalenia się budynku. Sytuacja analogiczna, jak ta z naszym mostem. Ciekawostką jest fakt, że kościół posiada oryginalną, średniowieczną konstrukcję więźby dachowej, która - choć w opłakanym stanie - ale jednak dotrwała do dzisiaj. Warto by ten zabytek został odrestaurowany.
Co najsmutniejsze w tej historii - kościół tak naprawdę zniszczony został za przyzwoleniem, wiedzą i z udziałem ówczesnego Państwa (PGR'y były państwowe), a obecnie to właśnie Państwo Polskie, mimo wielkiego znaczenia zabytku nie tylko w skali regionu, ale i w skali Polski, a nawet Europy, nie jest szczególnie zainteresowane by ponieść koszty rekonstrukcji zabytku - nie wiem jak obecnie przedstawia się sytuacja świątyni, jednak wiele lat trwały zabiegi i interwencje w różnych instytucjach, na różnych szczeblach, by chociaż zabezpieczyć dach kościoła oraz mury, by nie postępowała dalsza degradacja, która niechybnie doprowadziłaby do zawalenia się budynku. Sytuacja analogiczna, jak ta z naszym mostem. Ciekawostką jest fakt, że kościół posiada oryginalną, średniowieczną konstrukcję więźby dachowej, która - choć w opłakanym stanie - ale jednak dotrwała do dzisiaj. Warto by ten zabytek został odrestaurowany.
- Załączniki
-
- Kościół od strony północnej.
- gnoje_1.jpg (224.66 KiB) Przejrzano 2134 razy
- Kościół od strony północnej.
- gnoje_1.jpg (224.66 KiB) Przejrzano 2134 razy
-
- Ściana wschodnia.
- gnoje_16.jpg (246.71 KiB) Przejrzano 2134 razy
- Ściana wschodnia.
- gnoje_16.jpg (246.71 KiB) Przejrzano 2134 razy
-
- Północno-wschodni widok.
- gnoje_17.jpg (209.49 KiB) Przejrzano 2134 razy
- Północno-wschodni widok.
- gnoje_17.jpg (209.49 KiB) Przejrzano 2134 razy
-
- Wieża kościelna i główne wejście - od zachodu.
- gnoje_18.jpg (252.97 KiB) Przejrzano 2134 razy
- Wieża kościelna i główne wejście - od zachodu.
- gnoje_18.jpg (252.97 KiB) Przejrzano 2134 razy
-
- Ściana południowa - to na niej od wewnątrz znajduje się "szachulec", który stanowi o wyjątkowości tej świątyni.
- gnoje_19.jpg (198.61 KiB) Przejrzano 2134 razy
- Ściana południowa - to na niej od wewnątrz znajduje się "szachulec", który stanowi o wyjątkowości tej świątyni.
- gnoje_19.jpg (198.61 KiB) Przejrzano 2134 razy
-
- Podparta ściana południowa i widoczna w oddali stela.
- gnoje_5.jpg (294.77 KiB) Przejrzano 2134 razy
- Podparta ściana południowa i widoczna w oddali stela.
- gnoje_5.jpg (294.77 KiB) Przejrzano 2134 razy
-
- Najemca
- Reakcje:
- Posty: 212
- Rejestracja: 4 maja 2011, o 19:05
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 1 raz
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Kilka zdjęć z pozostałości cmentarza, który kiedyś znajdował się wokół kościoła w Gnojewie. Co mnie teraz zaczęło zastanawiać, to obecność ewangelickich/mennonickich nagrobków wokół katolickiego kościoła. Czyżby ten kościół wcześniej nie był katolicki? Nigdzie nie znalazłem takich informacji. A może ludność tak tolerancyjna w tamtych czasach?
Jedna z dwóch zachowanych steli w Gnojewie, to słynny nagrobek 20-letniej dziewczyny. Z jednej strony znajduje się różyczka (złamana), z drugiej splecione lilie. O symbolice nie chcę się za dużo rozpisywać, ponieważ nieszczególnie mam się czym pochwalić, jedynie dodam to, co zapamiętałem czytając o Gnojewie: lilia - symbol dziewictwa, czystości, złamana róża - dziewczyna najprawdopodobniej zostawił narzeczonego.
Oczywiście dwie najważniejsze daty: narodzin i śmierci oraz detale odwzorowujące staranność z jaką budowano nagrobki.
Jedna z dwóch zachowanych steli w Gnojewie, to słynny nagrobek 20-letniej dziewczyny. Z jednej strony znajduje się różyczka (złamana), z drugiej splecione lilie. O symbolice nie chcę się za dużo rozpisywać, ponieważ nieszczególnie mam się czym pochwalić, jedynie dodam to, co zapamiętałem czytając o Gnojewie: lilia - symbol dziewictwa, czystości, złamana róża - dziewczyna najprawdopodobniej zostawił narzeczonego.
Oczywiście dwie najważniejsze daty: narodzin i śmierci oraz detale odwzorowujące staranność z jaką budowano nagrobki.
- Załączniki
-
- gnoje_4.jpg (258.68 KiB) Przejrzano 2109 razy
- gnoje_4.jpg (258.68 KiB) Przejrzano 2109 razy
-
- gnoje_6.jpg (226.25 KiB) Przejrzano 2109 razy
- gnoje_6.jpg (226.25 KiB) Przejrzano 2109 razy
-
- gnoje_8.jpg (206.64 KiB) Przejrzano 2109 razy
- gnoje_8.jpg (206.64 KiB) Przejrzano 2109 razy
-
- gnoje_9.jpg (143.88 KiB) Przejrzano 2109 razy
- gnoje_9.jpg (143.88 KiB) Przejrzano 2109 razy
-
- gnoje_10.jpg (191.13 KiB) Przejrzano 2109 razy
- gnoje_10.jpg (191.13 KiB) Przejrzano 2109 razy
-
- gnoje_11.jpg (123.64 KiB) Przejrzano 2109 razy
- gnoje_11.jpg (123.64 KiB) Przejrzano 2109 razy
-
- Moderator
-
Rajca
- Reakcje:
- Posty: 2407
- Rejestracja: 31 sty 2011, o 22:12
- Lokalizacja: Tczew
- Podziękował;: 170 razy
- Otrzymał podziękowań: 209 razy
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Kościół w Gnojewie wraz z cmentarzem został przekazany protestantom w 1818 r. Nagrobki z czasów, gdy świątynia była katolicka, oczywiście się nie zachowały.mieczyslaw pisze:Co mnie teraz zaczęło zastanawiać, to obecność ewangelickich/mennonickich nagrobków wokół katolickiego kościoła. Czyżby ten kościół wcześniej nie był katolicki? Nigdzie nie znalazłem takich informacji. A może ludność tak tolerancyjna w tamtych czasach?
"Smoka pokonać trudno, ale starać się trzeba"
-
- Najemca
- Reakcje:
- Posty: 212
- Rejestracja: 4 maja 2011, o 19:05
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 1 raz
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Czyli gdyby świątynia została wybrana przez osadników zamiast kapliczki ewangelickiej, wówczas można by powiedzieć, że historia zatoczyła koło?zielu pisze: Kościół w Gnojewie wraz z cmentarzem został przekazany protestantom w 1818 r. Nagrobki z czasów, gdy świątynia była katolicka, oczywiście się nie zachowały.
edit:
Ale zaraz, zaraz - kapliczka ewangelicka, obecnie użytkowana jako katolicka, została zbudowana przed wojną - niestety nie pamiętam dokładnie kiedy. Czyli przed wojną we wsi protestanci użytkowali i kościół i kapliczkę na cmentarzu - ta z żółtej cegły? Czy jednak po zbudowaniu jej (kapliczki), kościół wrócił w ręce katolików? Orientujesz się?
Poniżej jeszcze kilka zdjęć z Gnojewa - @zielu, wiesz może jaka była pierwotna funkcja niedawnego "BAR-u" - w opisach pod zdjęciami napisałem szczegóły.
- Załączniki
-
- Obecnie sklep. Zastanawia mnie, co mieściło się w budynku, który jest dostawiony po prawej stronie - pierwsza myśl, jaka przyszła mi do głowy, gdy go zobaczyłem, to dawny dom modlitwy menonnitów.
- gnoje_21.jpg (187.08 KiB) Przejrzano 2103 razy
- Obecnie sklep. Zastanawia mnie, co mieściło się w budynku, który jest dostawiony po prawej stronie - pierwsza myśl, jaka przyszła mi do głowy, gdy go zobaczyłem, to dawny dom modlitwy menonnitów.
- gnoje_21.jpg (187.08 KiB) Przejrzano 2103 razy
-
- Widok od południa, od drogi przebiegającej przez wieś, równolegle do DK nr 22.
- gnoje_22.jpg (207.19 KiB) Przejrzano 2103 razy
- Widok od południa, od drogi przebiegającej przez wieś, równolegle do DK nr 22.
- gnoje_22.jpg (207.19 KiB) Przejrzano 2103 razy
-
- Widok od wschodu - niedawny BAR.
- gnoje_23.jpg (159.23 KiB) Przejrzano 2103 razy
- Widok od wschodu - niedawny BAR.
- gnoje_23.jpg (159.23 KiB) Przejrzano 2103 razy
-
- W środku.
- gnoje_24.jpg (271.51 KiB) Przejrzano 2103 razy
- W środku.
- gnoje_24.jpg (271.51 KiB) Przejrzano 2103 razy
-
- Wspomniana kapliczka ewangelicka.
- gnoje_26.jpg (194.66 KiB) Przejrzano 2103 razy
- Wspomniana kapliczka ewangelicka.
- gnoje_26.jpg (194.66 KiB) Przejrzano 2103 razy
-
- Najstarsza kapliczka na Pomorzu - datowana na XV w., niedawno przeszła renowację - bliskie sąsiedztwo niedoszłej autostrady na pewno jej nie służy.
- gnoje_28.jpg (177.96 KiB) Przejrzano 2103 razy
- Najstarsza kapliczka na Pomorzu - datowana na XV w., niedawno przeszła renowację - bliskie sąsiedztwo niedoszłej autostrady na pewno jej nie służy.
- gnoje_28.jpg (177.96 KiB) Przejrzano 2103 razy
-
- Moderator
-
Rajca
- Reakcje:
- Posty: 2407
- Rejestracja: 31 sty 2011, o 22:12
- Lokalizacja: Tczew
- Podziękował;: 170 razy
- Otrzymał podziękowań: 209 razy
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Nie inaczejmieczyslaw pisze:Czyli gdyby świątynia została wybrana przez osadników zamiast kapliczki ewangelickiej, wówczas można by powiedzieć, że historia zatoczyła koło?
Na starej pocztówce z forum Marienburg budynek ten figuruje jako Gospoda und Garten Etablissement , czyli takie dzisiejsze Ebro W budynku znajdowała się nie tylko restauracja, ale też np. sala taneczna (koncertowa), bilard, kręgle...mieczyslaw pisze:Poniżej jeszcze kilka zdjęć z Gnojewa - @zielu, wiesz może jaka była pierwotna funkcja niedawnego "BAR-u" - w opisach pod zdjęciami napisałem szczegóły.
Edytka: Na tej samej pocztówce kapliczka figuruje jako kościół katolicki. Czy takim była od początku powstania, czyli od bodajże lat 60. XIX wieku? Tego niestety na 100 proc. nie wiem, ale należy domniemywać, że tak, skoro kościół w tym czasie był już od półwiecza ewangelicki.
"Smoka pokonać trudno, ale starać się trzeba"
-
- Przybysz
- Reakcje:
- Posty: 9
- Rejestracja: 14 gru 2011, o 15:43
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Protestanci w czasie reformacji przejmując świątynie, przejmowali także cmentarze do nich przyległe. Od drugiej połowy XVI wieku, kiedy to na Żuławach pojawili się Mennonici początkowo chowani byli na cmentarzach parafialnych katolickich bądź ewangelickich. Wyznaniowe nekropolie Mennonitów zaczęły powstawać dopiero na początku XVIII. Wydaje się, że ta dwudziestoletnia osoba nie mogła być wyznania Menonickiego, gdyż została pochowana w połowie XIX wieku, kiedy to już istniały z reguły oddalone od wsi nekropolie Mennonitów. Świątynia w tym czasie była już protestancka.zielu pisze:Kościół w Gnojewie wraz z cmentarzem został przekazany protestantom w 1818 r. Nagrobki z czasów, gdy świątynia była katolicka, oczywiście się nie zachowały.mieczyslaw pisze:Co mnie teraz zaczęło zastanawiać, to obecność ewangelickich/mennonickich nagrobków wokół katolickiego kościoła. Czyżby ten kościół wcześniej nie był katolicki? Nigdzie nie znalazłem takich informacji. A może ludność tak tolerancyjna w tamtych czasach?
-
- Najemca
- Reakcje:
- Posty: 119
- Rejestracja: 5 cze 2012, o 09:19
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 1 raz
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Przy okazji dzisiejszej wizyty w Gnojewie pozwoliłam sobie na zrobienie kilku zdjęć. Ogólnie rzecz biorąc od stycznia 2012 (czyli od momentu, kiedy ten temat na forum powstał) w kwestii samego kościoła żadnych większych zmian nie ma ...
Na ścianie północnej kościoła znaleźć można tabliczki informacyjne, a na nich:
Od osób zamieszkujących nad (aktualnie) sklepem udało mi się dowiedzieć, że w od jakiegoś czasu kościół p. w. św. Szymona i Judy Apostołów często jest odwiedzany i uwieczniany ... odnośnie ewentualnych planów renowacji niestety informacji brak ...
"Są w życiu chwile, w których trzeba podjąć ryzyko i dać się ponieść szaleństwu..." xD
Paulo Coelho
Paulo Coelho
-
- Najemca
- Reakcje:
- Posty: 119
- Rejestracja: 5 cze 2012, o 09:19
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 1 raz
- Kontakt:
Re: Gnojewo
i kilka dodatkowych zdjęć:
- Załączniki
-
- P1100192.JPG (138.79 KiB) Przejrzano 2045 razy
- P1100192.JPG (138.79 KiB) Przejrzano 2045 razy
-
- Ściana wschodnia
- P1100189.JPG (234.76 KiB) Przejrzano 2045 razy
- Ściana wschodnia
- P1100189.JPG (234.76 KiB) Przejrzano 2045 razy
-
- Kawałek ściany południowej
- P1100175.JPG (217.4 KiB) Przejrzano 2045 razy
- Kawałek ściany południowej
- P1100175.JPG (217.4 KiB) Przejrzano 2045 razy
"Są w życiu chwile, w których trzeba podjąć ryzyko i dać się ponieść szaleństwu..." xD
Paulo Coelho
Paulo Coelho
-
- Budnik
- Reakcje:
- Posty: 332
- Rejestracja: 7 lip 2011, o 18:08
- Lokalizacja: Niemcy
- Podziękował;: 1 raz
- Otrzymał podziękowań: 12 razy
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Z tego co mi wiadomo kosciol zamknieto i okryto prowizorycznym dachem z funduszy jednej z niemieckich organizacji.
Na ufundowanych tablicach umieszczonych na budynku a pokazanych na jednym z Waszych zdjec jest widoczny obok napisu w jezyku polskim PRUSKI orzel (Westpreussen Adler).
Na ufundowanych tablicach umieszczonych na budynku a pokazanych na jednym z Waszych zdjec jest widoczny obok napisu w jezyku polskim PRUSKI orzel (Westpreussen Adler).
-
- Burmistrz
- Reakcje:
- Posty: 7996
- Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
- Lokalizacja: Tczew
- Podziękował;: 685 razy
- Otrzymał podziękowań: 562 razy
- Płeć:
- Kontakt:
Re: Gnojewo
Niestety stan kościoła się nie polepszył, wciąż jest zamknięty i podparty po bokach
Fragment baru dalej niszczeje...
Dużo się zmieniło natomiast przy pokrzyżackiej kapliczce. wyremontowana w 2009 roku została wzbogacona o pomnik ku czci zmarłym przy budowie berlinki. Krzyż zbudowany jest z szyny.
Fragment baru dalej niszczeje...
Dużo się zmieniło natomiast przy pokrzyżackiej kapliczce. wyremontowana w 2009 roku została wzbogacona o pomnik ku czci zmarłym przy budowie berlinki. Krzyż zbudowany jest z szyny.
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II