Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

Bitwy, Umocnienia, Wojsko
Regulamin forum
1. Zamieszczamy posty dotyczące obszarów w promieniu 100km od Tczewa
2. Treści i załączniki umieszczane w postach mogą być użyte w działalności Dawnego Tczewa przy zachowaniu dbałości o dane wrażliwe.
Awatar użytkownika

Autor Tematu
LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#1

Post autor: LukaszB »

(11) 12 marca 1945 roku Tczew został zajęty przez wojska Armii Czerwonej, które /przy zachowaniu odpowiedniej proporcji do działań Niemców oczywiście/ rozpoczęły okupację miasta. Gwałty i rabunki ze strony czerwonoarmistów budziły opór nie tylko wśród mieszkańców, ale również wśród ... milicjantów. O szczegółach opowie specjalista w temacie czasów stalinowskich na terenie naszego powiatu mzk :ok
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II

mzk
Budnik
Budnik
Reakcje:
Posty: 389
Rejestracja: 21 lut 2011, o 15:14
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 0
Otrzymał podziękowań: 76 razy
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#2

Post autor: mzk »

Szanowni Państwo,

Na wstępie muszę zaznaczyć, iż w zasadzie nie wiem o czym mam Państwu napisać. Temat relacji do Sowietów jest tak skomplikowany i obszerny, iż mógłby zostać poświęcony mu dość spory panel dyskusyjnym na jakiejś konferencji naukowej. W zasadzie tutaj odpowiedniejszą formą byłaby rozmowa bądź spotkanie, a nie na post na kilkadziesiąt tysięcy znaków. W związku z tym ograniczę się do zarysowania problematyki. Moją kolejną obawą jest to, iż boję się powtórzeń. Trochę już na ten temat mówiłem podczas spotkania z Państwem, które miało miejsce około dwóch lat temu. Rok temu wraz z kolegą Krzysiem Filipem napisaliśmy nawet wspólnie tekst o tczewskiej milicji, który również o tym traktował. Artykuł, który miał ukazać się na łamach „Gazety Tczewskiej”. Niestety poprzez „bałagan” w redakcji, ukazała się wcześniejsza wersja tekstu Krzysia, nie wolna od błędów, aczkolwiek i tak wartościowa. Szkoda. Obaj uważaliśmy, że nasza wspólna wersja była lepsza. Nasze pretensje nic nie zmieniły.
Na wstępie naszych rozważań musimy zaznaczyć kilka rzeczy, które są niezbędne dla zrozumienia złożoności tematu.
Musimy sobie uświadomić, iż co najmniej do czerwca 1945 r. Sowieci mają decydujący głos w większości spraw dot. funkcjonowania powiatu tczewskiego. Dotyczy to spraw politycznych, gospodarczych, bezpieczeństwa. Bez wątpienia są oni czymś w rodzaju władzy nadrzędnej. Miejscowe władze w zasadzie nie mają wpływu na ich działanie. Pokazuje to przypadek Starostwa Powiatowego w Tczewie. W kwietniu 1945 r. Sowieci aresztują ówczesnego szefa Referatu Kultury tegoż urzędu, nie podając nawet powodu. Należy przy tym zaznaczyć, iż wcześniej został on przysłany przez Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy. O słabej pozycji tczewskiego starostwa może świadczyć m.in. fakt, iż nawet z wsparciem władz wojewódzkich, nie dość, że nie udało się uwolnić zatrzymanego, to nawet ówczesnemu p.o. starosty nie udało się dowiedzieć gdzie przebywa zatrzymany, czy nawet za co został aresztowany. Przypadków samowoli Sowietów jest więcej. Np. w samym Tczewie zajmowali i wywozili sprzęty poszczególnych przedsiębiorstw według własnego uznania. Pozostałości po wyposażeniu Arcony udało się uratować, spakowane już i oczekujące na wywiezienie na tczewskim dworcu, tylko dzięki ogromnej mobilizacji aparatu samorządowego i politycznego powiatu (na razie nie będę wspominał o działaniach czysto przestępczych, które zostaną zarysowane poniżej). Stan ten zupełnej samowoli sowietów kończy się w okolicach maja – czerwca 1945 r. Wówczas to władze samorządowe i polityczne coraz bardziej stają się „samodzielne” – tzn. względem Sowietów. Wynika to głównie, jak to się wydaje, z dwóch zasadniczych kwestii. Po pierwsze aparat samorządowy i polityczny, który jest tworzony od marca 1945 r. coraz bardziej „krzepnie”. Co jednak dużo ważniejsze, obecność Sowietów w powiecie od lata tegoż roku jest sukcesywnie zmniejszana. „Oddają” oni również coraz więcej władzy w ręce „lokalnych” decydentów. Nie oznacza to jednak, iż Sowieci znikają z tczewskiej przestrzeni publicznej. Będą oni obecni jeszcze do lata 1946 r. Ich rola nie będzie jednak tak znaczna jak w pierwszych trzech miesiącach po zajęciu powiatu przez jednostki Armii Czerwonej.
Stosunek tczewskich milicjantów do żołnierzy sowieckich jest niezwykle skomplikowaną sprawą. Niezwykle trafnie może o tym świadczyć fragment ze sprawozdania Komisariaty MO w Tczewie, z marca 1946 r.: „W stosunku do ZSRR są ustosunkowani dobrze, lecz do wojska radzieckiego przez ich złe zachowane”. Pomimo iż fragment ten tyczy schyłku szerszej działalności Sowietów w powiecie, świetnie, jak się wydaje, obrazuje ogólnie stosunek milicjantów do Sowietów. Z jednej strony „oficjalny”, jak również ten „codzienny”, który w zasadzie panował w szeregach MO od 1945 r. Może paść bardzo zasadne pytanie: Skąd ta niechęć? Przecież to właśnie Sowieci byli gwarantem ustroju, którego „bijącym sercem” stanie się MO. W organizacji niektórych posterunków milicyjnych w powiecie, ja wskazują niektóre wspomnienia, mieli nawet pomagać żołnierze ACz.
Musimy pamiętać, iż MO pomimo że sama była służbą odpowiedzialną za bardzo wiele przestępstw i zła, które na przestrzeni wielu lat dotknęło mieszkańców miasta i powiatu, za zadanie miała m.in. obronę obywateli i porządku publicznego. Było to szczególnie potrzebne, a także oczekiwane przez społeczeństwo, w pierwszych tygodniach po zajęciu miasta przez wojska sowieckie. Trzeba tutaj zaznaczyć, iż to właśnie Sowieci byli głównymi sprawcami wszelkich przestępstw po marcu 1945 r. To właśnie oni byli głównie odpowiedzialni za grabieże i grabieże dokonywane na mieszkańcach miasta i powiatu. Dochodziło również do morderstw i gwałtów. Trochę wyprzedzając Państwa ewentualne pytanie, muszę stwierdzić, iż empiryczne badania nie pozwalają na dokładne określenie skali tego procederu. Z pewnością w pierwszych tygodniach, miesiącach po marcu 1945 r. było to niestety zjawisko dość powszechne. Z moich badań wynika, iż najprawdopodobniej taki stan rzeczy miał miejsce do lata 1945 r., kiedy to liczba przestępstw dokonywanych przez Sowietów zaczęła spadać. Jeżeli Państwo pozwolą nie będę wchodził w szczegóły, gdyż jest to dość skomplikowana sprawa. Oczywiście nie oznacza to, iż po lecie 1945 r. skończyły się przestępstwa dokonywane przez żołnierzy ACz. Nadal do nich dochodziło, w tym również do tych najbardziej obrzydliwych jak morderstwa i gwałty. Państwo pozwolą, iż nie będę wchodził w szczegóły. Po prostu uważam, iż opisywanie cierpienia tych ludzi i ich rodzin w postaci postu na łamach Forum, nie jest właściwe.
Z przytoczonych powyżej przyczyn funkcjonariusze MO i Sowieci stosunkowo często stawali naprzeciwko siebie. Przykładowo w lipcu 1945 r. Komenda Powiatowa MO w Tczewie podawała w swoim sprawozdaniu, iż zatargi z żołnierzami Armii Czerwonej są częste. Zaznaczano przy tym, iż milicjanci są przy tym na straconej pozycji, gdyż zwykle na jednego milicjanta przypada kilku czerwonoarmistów. Zdarzało się jednak, iż milicjantom zdarzało się odzyskiwać skradzione rzeczy. Znamy również co najmniej jeden przypadek, kiedy funkcjonariusze MO otworzyli ogień („na postrach”) do próbujących dokonać gwałtu Sowietów. Oczywiście nie zawsze milicjanci wychodzili z takich zatargów zwycięsko. Możemy tutaj przytoczyć wydarzenia z września 1945 r. Grupka około 6 żołnierzy w sowieckich mundurach zaczęło „rewidować”, zabierając pieniądze i kosztowności, ludzi wchodzących i wychodzących do parku od strony ul. Bałdowskiej. Wśród zatrzymanych przechodniów było wracający z kina milicjant tczewskiej Komendy Powiatowej. Nasz funkcjonariusz stracił 100 zł, a także został powiadomiony, iż gdyby nie to, że jest milicjantem, to zostałby „ubity”. Okradziony milicjant odchodząc nagle usłyszał, że żołnierze zatrzymali cywila, po czym zaczęli do niego strzelać. Pobiegł wówczas do pobliskiej Komendy Powiatowej, również umiejscowionej na ul. Bałdowskiej, z której wraz ze wsparciem wrócił. Niestety nie zastał już grupki żołnierzy sowieckich. Milicjanci znaleźli tylko postrzelonego w kręgosłup mieszkańca Dąbrówki, którego natychmiast odwieziono do tczewskiego szpitala. Innych przypadków takich starć znamy więcej.
Warto wspomnieć, iż sami Sowieci również nie darzyli tczewskich milicjantów jakąś specjalną estymą. Znamy kilka przypadków, z Tczewa i całego powiatu, ataków i napadów na posterunki MO dokonywanych przez czerwonoarmistów. Jednym z lepiej opisanych w dokumentacji jest napad na Posterunek na ul. Gdańskiej w Tczewie, do którego doszło pod koniec lipca 1945 r. Do wspomnianej wówczas placówki MO wtargnęło wówczas dwóch żołnierzy ACz, którzy chwilę wcześniej otworzyli ogień przed tym posterunkiem. Przeszukali wszystkie pokoje, po czym rozbroili wartownika. Po chwili jednak oddali mu broń, wygrażając jednocześnie, iż wszystkich powystrzelają. Kilka godzin później, w porze nocnej, przed tym samym posterunkiem zebrała się grupka 15 Sowietów, którzy wykrzykując groźby pod adresem milicjantów ostrzelali budynek. Tym razem jednak nikt nie zginął. Nie zawsze jednak obywało się bez ofiar. W wyniku innego napadu na ten posterunek zginął jeden czerwonoarmista.
„Odwiedziny” palcówek MO przez Sowietów nie zawsze odbywały się w tak „huczny” sposób. Miały one również bardziej oficjalny charakter. Przykładowo w maju 1945 r. w Komendzie Powiatowej MO pewien oficer Sowiecki w obstawie kilku czerwonoarmistów dwukrotnie dokonał rewizji. Przeszukując, jak wskazywali milicjanci „w sposób nie licującym z żadnym prawem”, wszystkie pomieszczenia i szafy budynku przy ul. Bałdowskiej 6, w czasie jednej z takich „wizyt” zarekwirowali, wcześniej zarekwirowane przez milicjantów, radioodbiorniki.
Oczywiście jest to tylko pewien, dość ogólny, zarys działalności Sowietów w powiecie tczewskim, jak i ich relacji z funkcjonariuszami Milicji Obywatelskiej. Samych przykładów również jest dużo więcej. Na opisanie jednak wszystkiego nie starczyłoby mi czasu, ani miejsca na łamach Forum.
Awatar użytkownika

Autor Tematu
LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#3

Post autor: LukaszB »

mzk pisze: Znamy kilka przypadków, z Tczewa i całego powiatu, ataków i napadów na posterunki MO dokonywanych przez czerwonoarmistów. Jednym z lepiej opisanych w dokumentacji jest napad na Posterunek na ul. Gdańskiej w Tczewie, do którego doszło pod koniec lipca 1945 r. Do wspomnianej wówczas placówki MO wtargnęło wówczas dwóch żołnierzy ACz, którzy chwilę wcześniej otworzyli ogień przed tym posterunkiem. Przeszukali wszystkie pokoje, po czym rozbroili wartownika. Po chwili jednak oddali mu broń, wygrażając jednocześnie, iż wszystkich powystrzelają. Kilka godzin później, w porze nocnej, przed tym samym posterunkiem zebrała się grupka 15 Sowietów, którzy wykrzykując groźby pod adresem milicjantów ostrzelali budynek. Tym razem jednak nikt nie zginął. Nie zawsze jednak obywało się bez ofiar. W wyniku innego napadu na ten posterunek zginął jeden czerwonoarmista.
Dzisiaj rozmawiałem z panem, którego żony ojciec widział strzelaninę na Gdańskiej w której zginął czerwonoarmista. Podobno w strzelaninie uczestniczyli polscy marynarze, a zabity żołnierz ACZ został pochowany przy sanepidzie :scratch
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II
Awatar użytkownika

be-good
Koordynator
Koordynator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4761
Rejestracja: 2 lut 2011, o 20:15
Znajomość języków obcych: English, Deutsch, Pусский
Lokalizacja: Najpierw Czyżykowo, potem Bajkowe, obecnie Górki, za jakiś czas - Rokitki :( ...
Podziękował;: 191 razy
Otrzymał podziękowań: 145 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#4

Post autor: be-good »

LukaszB pisze:
mzk pisze: Znamy kilka przypadków, z Tczewa i całego powiatu, ataków i napadów na posterunki MO dokonywanych przez czerwonoarmistów. Jednym z lepiej opisanych w dokumentacji jest napad na Posterunek na ul. Gdańskiej w Tczewie, do którego doszło pod koniec lipca 1945 r. Do wspomnianej wówczas placówki MO wtargnęło wówczas dwóch żołnierzy ACz, którzy chwilę wcześniej otworzyli ogień przed tym posterunkiem. Przeszukali wszystkie pokoje, po czym rozbroili wartownika. Po chwili jednak oddali mu broń, wygrażając jednocześnie, iż wszystkich powystrzelają. Kilka godzin później, w porze nocnej, przed tym samym posterunkiem zebrała się grupka 15 Sowietów, którzy wykrzykując groźby pod adresem milicjantów ostrzelali budynek. Tym razem jednak nikt nie zginął. Nie zawsze jednak obywało się bez ofiar. W wyniku innego napadu na ten posterunek zginął jeden czerwonoarmista.
Dzisiaj rozmawiałem z panem, którego żony ojciec widział strzelaninę na Gdańskiej w której zginął czerwonoarmista. Podobno w strzelaninie uczestniczyli polscy marynarze, a zabity żołnierz ACZ został pochowany przy sanepidzie :scratch

To może się trzymać kupy - załączam listę pochówków wojennych na mieście (cyt. "przy Gimnazjum, ulica Stalina w Tczewie").

Obrazek

TO Z TEMATU: viewtopic.php?p=586#p586
Awatar użytkownika

Jadzia
Moderator
Moderator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4184
Rejestracja: 30 sty 2011, o 20:23
Podziękował;: 300 razy
Otrzymał podziękowań: 290 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#5

Post autor: Jadzia »

LukaszB pisze:...a zabity żołnierz ACZ został pochowany przy sanepidzie :scratch
Jeśli tak było, to zapewne teraz spoczywa w mogile na ul. 30-go Stycznia (kontrowersyjnej - ponownie).
Awatar użytkownika

Autor Tematu
LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#6

Post autor: LukaszB »

Tylko że ja piszę o powojennym zabójstwie, więc zwłoki nie byłyby zakopane w ogrodzie tylko pochowane w normalnym miejscu
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II
Awatar użytkownika

be-good
Koordynator
Koordynator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4761
Rejestracja: 2 lut 2011, o 20:15
Znajomość języków obcych: English, Deutsch, Pусский
Lokalizacja: Najpierw Czyżykowo, potem Bajkowe, obecnie Górki, za jakiś czas - Rokitki :( ...
Podziękował;: 191 razy
Otrzymał podziękowań: 145 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#7

Post autor: be-good »

LukaszB pisze:Tylko że ja piszę o powojennym zabójstwie, więc zwłoki nie byłyby zakopane w ogrodzie tylko pochowane w normalnym miejscu

Zaraz tam zabójstwo... :twiddle
Awatar użytkownika

Autor Tematu
LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#8

Post autor: LukaszB »

be-good pisze:
LukaszB pisze:Tylko że ja piszę o powojennym zabójstwie, więc zwłoki nie byłyby zakopane w ogrodzie tylko pochowane w normalnym miejscu

Zaraz tam zabójstwo... :twiddle
Przecież nie napisałem morderstwo :whistle Z formalnego puntu widzenia nie byliśmy z sowietami w stanie wojny.
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II
Awatar użytkownika

zunia
Obywatel
Obywatel
Reakcje:
Posty: 625
Rejestracja: 16 mar 2011, o 20:55
Lokalizacja: Tczew:Bajkowe
Podziękował;: 63 razy
Otrzymał podziękowań: 163 razy
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#9

Post autor: zunia »

Zdaje się, że coś mam o na ten temat. Wersja Rosjan:
Szatowkin.jpg
Szatowkin.jpg (29.83 KiB) Przejrzano 1787 razy
Szatowkin.jpg
Szatowkin.jpg (29.83 KiB) Przejrzano 1787 razy
Szatowkin Aleksiej Michajłowicz (1919-1945)
Według sprawozdań o stratach(....), tragicznie zmarły 14 (według innych źródeł - 15) sierpnia 1945 roku w zachodniopruskim mieście Dirschau (obecnie – Tczew Polska ), podczas służby ochrony porządku publicznego: "Zabity wystrzałem z automatu przez polskiego marynarza podczas usuwania bijatyki”. Pochowany został w Tczewie, w pobliżu mogiły żołnierzy Armii Czerwonej.

http://forum.patriotcenter.ru/index.php ... .1050;wap2
Awatar użytkownika

Autor Tematu
LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Starcia z Armią Czerwoną po "wyzwoleniu"

#10

Post autor: LukaszB »

Może @mzk rozwieje wątpliwości na temat tego zajścia? Z jednej strony mamy polskich marynarzy, z drugiej radzieckich żołnierzy - kto był winien całego zajścia?
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II
ODPOWIEDZ