W Tczewie zatrzymano rosyjskiego aktora, który przyznał się do planowania zamachu na kanclerza Rzeszy ks. Ottona von Bismarcka – informowały 130 lat temu gazety na całym świecie.

W sobotę 3 listopada 1883 roku, „Kurier Warszawski” podał (pisownia oryginalna): Ajencja północna donosi, że władze pruskie aresztowały w Tczewie (Dirschau) młodego człowieka, rosjanina, który się mieni aktorem Piotrowskim i przy badaniu zeznał, iż żywił zamiar zamordowania ks. Bismarka. Przy aresztowanym znaleziono szprycę z morfiną.

Czy zamachowców na niemieckiego kanclerza było więcej? Dzień później „Gazeta Toruńska” podała, że w Pelplinie zatrzymano niejakiego von Disteldorfera, który w miejscowej oberży rozpowiadał, że jest oficerem rosyjskim, który wraz z dwiema innymi osobami otrzymał rozkaz zabicia Bismarcka. Zamachowcy zaprzysięgli się przed popem, jednak von Disteldorfer ostatecznie rozmyślił się, przypominając sobie o swoim niemieckim pochodzeniu. Mężczyznę uznano za niepoczytalnego, choć wykluczył to lekarz. Autor relacji zanotował spostrzeżenie miejscowych, zdaniem których „chodziło mu tylko o znalezienie wygodnego utrzymania na nadchodzącą zimę”. Ostatecznie przewieziono go na przesłuchanie do Tczewa. A może von Disteldorfer i aktor Piotrowski był tą samą osobą?

Kilka dni później „Gazeta Toruńska” podała, że Piotrowski nazywa się Jan Piątkowski i jest obywatelem pruskim. W jego butach znaleziono paszport wystawiony na urzędnika gospodarczego z powiatu szubińskiego, który miał nabyć w Gdańsku za 6 marek. Zapytany o flaszeczkę z morfiną stwierdził, że jej przeznaczenie wyjaśni dopiero po przewiezieniu do Berlina.

Nie udało się ustalić, jakie były dalsze losy Piotrowskiego vel Piątkowskiego. Prawdopodobnie był zwykłym oszustem szukającym schronienia przed zimą… w wiezieniu. Natomiast jego aresztowanie odbiło się szerokim echem na całym świecie. Szwedzkie gazety podkreślały rzekomy związek Piotrowskiego z nihilistami, a w Hiszpanii określono go wprost mianem wariata. Dzięki telegrafowi o historii niedoszłego zabójcy niemieckiego kanclerza dowiedzieli się też czytelnicy w Holandii, a nawet w Nowej Zelandii.

(Be-good, Zielu)